Tıpta kullanılan antibiyotikler, süper bakteri olarak adlandırılan bakteri ve mikrop türlerine karşı tedavide başarısız oluyor. Tahminlere göre her yıl 23 bin Amerikalı, geleneksel yöntemlerle tedavi edilemeyen bakteriler yüzünden ölüyor. Bu bakteriler antibiyotiklerin çaresiz kaldığı tek vaka değil, ilaçlara karşı bağışıklık kazanan mantarlar da var.

Ölümcül ve ilaçlara dayanıklı bir mantar olan candida auris, küresel çapta yayılıyor. Öyle ki CDC (Hastalık Kontrolü ve Engellenmesi Merkezleri) bu durumu “acil tehdit” olarak adlandırıyor.

Bu mantar ilk olarak 2009 yılında, Japonya’da bir hastanın kulağındaki enfeksiyonda ortaya çıktı. O zamandan bu yana mantarın yayıldığı ülkeler arasında ABD, Kolombya, Hindistan, Güney Kore ve İspanya gibi ülkeler bulunuyor.

CDC’ye göre ABD’deki ilk 7 vaka, Ağustos 2016’da rapor edildi. 2017 yılının Mayıs ayına kadar ise toplam vaka sayısı 77’ye çıktı. CDC, yaptığı incelemelerde mantarın bulaştığı 45 kişi daha keşfetti. Şubat 2019’a kadar ABD’deki toplam candida auris vakalarının sayısı 587’ye ulaştı.

Mantar, genel olarak hastalık ya da yaş nedeniyle bağışıklık sistemi zayıflamış olan kişilere bulaşıyor. Şimdiye kadar hastalığın salgınları hep hastaneler ve halk sağlığı merkezlerinde ortaya çıktı.

Birleşik Krallık’ta, bir bakım kliniği 73 hastaya mantar bulaşmasının ardından kapatıldı. İspanya’da bir hastane, 372 hastada söz konusu mantarı tespit etti. Bu hastaların %41’i, teşhisten sonraki 30 gün içinde hayatını kaybetti.

Candida auris’i korkutucu kılan ise var olan tedavi yöntemleriyle ve ilaçlarla durdurulamıyor olması. CDC’ye göre bu mantar, duvarlarda ve mobilyalarda bile haftalarca hayatta kalabiliyor. Bu türden mantarlara ve bakterilere maruz kalan hastalar, tedavi edilemedikleri için kısa sürede ölüyorlar. Çok hızlı evrim geçiren bu bakteri ve mantarlar, tedavi sürecini de etkisiz hale getiriyor.

Daha da kötüsü, bu bakteri ve mantarlar hiçbir semptom göstermeden hareket ediyorlar. CDC’ye göre hastalık taşıyıcıları bu durumun farkında bile değil. Genellikle başka hastalıkların semptomları ile Candida auris semptomları karıştırılıyor. Süper mantarın semptomları arasında tedavide geçmeyen üşüme hissi ve yüksek ateş var. Mantarın varlığını kesin olarak tespit etmenin yolu ise laboratuvar testlerinden geçiyor.

Tarım ve hayvancılıkta hunharca antibiyotik ve ilaç kullanılması, dünyanın farklı noktalarında ortaya çıkan Candida auris’in en önemli nedeni olarak görülüyor. Bilim insanları, bakteri ve mantarları ilaçlara bağışık hale getirenin ne olduğunu çözene kadar hastalarla temas eden herkesi sabun ve temizleyici kullanmaya davet ediyor.