Dolar ve Euro geçtiğimiz hafta dalgalı bir seyir izledi. Dolar serbest piyasada bugün 5.97 seviyesinin hemen altında yatay bir seyir izliyor.

Dolar/TL, hafta başından bu yana sıkıştığı 5.90 - 6.00 arasındaki dar banttaki hareketini sürdürüyor.

Bu arada 31 Mart yerel seçimleri öncesi dolar mevduatını artıran vatandaşın 26 Nisan ile biten haftada dolar mevduatları bu kez de 26 milyon dolar azaldı.

TCMB verilerine göre 26 Nisan ile biten haftada bireylerin yabancı para cinsinden mevduat ve fonları yaklaşık 66.6 milyon dolar azaldı.

5 MAYIS DOLAR VE EURO KURU NE KADAR OLDU?

Hafta içinde 5,9850'ye kadar yükselen dolar/TL 6 lira seviyesinin altında dengelendi. Dolar/TL bankalararası piyasada 5,97 seviyesinde hareket ediyor. Piyasalar bugün nisan ayı enflasyon rakamlarını ve ABD tarımdışı istihdam verisini takip edecek. ABD ile ilişkilere yönelik gelişmeler yakından takip edilirken, İstanbul seçimlerine ilişkin beklenen YSK kararı da piyasaların odağında bulunuyor.

DOLARDA FED HAREKETLİLİĞİ

Dolar/TL, hafta başından bu yana sıkıştığı 5.90 - 6.00 arasındaki dar banttaki hareketini sürdürüyor. TCMB PPK toplantısından sonra kur 5.95 üzerine çıkmıştı. Dün Fed'in kararı öncesi 5.94'lerde olan dolar kuru, Fed Başkanı Powell'ın açıklamasıyla yükselen dolar endeksine bağlı olarak 5.96 üzerine çıktı. 2 Mayıs günü dolar 5.9660 TL'den başlayıp 5.98 üzerini gördü

Dolar kuru, Merkez Bankası'nın Para Politikası Kurulu'nun faizleri sabit tutmasına rağmen ek sıkılaştırma ifadesini çıkarmasıyla 5.85 üzerine yükselmişti. Başkan Murat Çetinkaya'nın Enflasyon Raporu sunumunda çıkarılan ifade yerine konan cümlenin gerekirse 'döngüsel sıkılaştırma' anlamına gelebileceğini söylemesine rağmen kurda geri bir hareket olmadı.

TCMB'nin döviz rezervleri üzerine bir süredir yapılan spekülasyonun da beklentiyi karşılamamasıyla dolar kuru, dünkü Fed kararı öncesi 5.95'in biraz altındaki dalgalanmasını sürdürdü.

Olası bir faiz indirimine yönelik söylemlerin izlendiği Fed toplantısında beklenen olmadı. Enflasyonun yüzde 2 altında seyrettiğini belirten Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) aldığı kararla IOER faizlerini 5 baz puan düşürerek Fed'in politika faiziyle uyumlu hale getirdi ve dolar bir süre değer kaybetti.

DOLAR VE DÖVİZ KURU YORUMLARI

Dinamik Menkul Değerler Dolar/TL konusundaki beklentilerinde "5.7978 seviyesi üstünde kar satışları ile karşılaşan dolar TL kuru dün yaşadığı geri çekilmenin ardından Asya seansında da aşağı yönlü bir seyir izleyerek 5.7553 desteğini denedi. Bu seviyede hız keserek dengelenen kur, 5.7978 seviyesi altında kalmaya devam ettikçe TL lehine fiyatlamalar görülebilir. Böyle bir durumda 5.7553 desteğini yakından takip edeceğiz. Bu seviyenin altına yaşanacak geri çekilmelerde ise 5.7080 desteği karşımıza çıkmaktadır. Kur üzerinde yukarı yönlü işlemlerin devam etmesi durumunda ise kritik 5.7978 direnci güncelliğini korumaya devam etmektedir. Ancak kurda yukarı yönlü işlemlerin hızlanması için bu seviye üzerinde kalıcılık sağlanması gerektiğini düşünüyoruz. Aksi durumda TL lehine algı kur üzerinde hakim olmaya başlayabilir." görüşünü paylaştı.

İntegral Yatırım da "USDTL kurunda hassasiyet devam ediyor. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak' ın ABD 'de bulunduğu temasların ardından piyasalara yapıcı açıklamalarda bulundu. Ancak bunun yansıması iç piyasa üzerinde çok fazla hissedilmedi. ABD tarafından da aynı tonda açıklamaların gelmesi durumunda TL varlıklarda kademeli bir şekilde rahatlamadan bahsetmek mümkün olabilir. Bugün için iç piyasada açıklanacak önemli bir veri akışı bulunmuyor. Olası haber akışlarına karşı dikkatli olmakta fayda var. ABD'de ise Fed üyelerinin konuşmaları ve Fed bej kitap raporu takip edilecek." diyor.

Kura dair teknik beklentilerini ise kurum şöyle paylaşıyor: "USDTL kuru 5.80 seviyesinin altında seyrediyor. Zaman zaman bu seviyenin üzerine ataklar görsek bile çok fazla kalamadığı dikkat çekiyor. Ancak bu seviyenin üzerinde kalırsa kurda yukarı yönde hareketleri tetikleyebilir. Geri çekilmelerde 5.70-5.75 bölgesi izlenebilir. Rahatlaması içinse bir süre daha zamanının olduğunu düşünmekteyiz."

Işık FX bu sabah paylaşılan notunda ". Son günlerde TL varlıklarını baskılayan konuların başında yer alan İstanbul yerel seçimlerine dair YSK'dan gelecek açıklamalara dair belirsizlikler ve bazı uluslararası kurumların Türk ekonomisine dair uyarıları ile gün içerisinde zaman zaman yukarı yönlü ataklar da görülse de, akşamüzeri; Türkiye ve ABD Savunma Bakanları arasında gerçekleştiren görüşme ile kurda geri çekilmeler 5.7340 desteğine kadar devam etti. Dün, yurt dışı kaynaklı gelişmeler de zaman zaman etkili olsa da, yurt içi faktörlere göre etkileri yine sınırlıydı. Bugün, Türkiye ve küresel cepheden gelecek ekonomik veriler yine takip edilecek." dedi.

Teknik beklentilerinde ise direnç seviyeleri olarak: 5.7930, 5.8000, 5.8290, 5.8440, 5.8815; destek seviyeleri olarak ise: 5.7740, 5.7675, 5.7550, 5.7340, 5.7100 noktalarını işaret etti.

Bugün ticaret müzakerelerine ilişkin iyimserlikle kapanışa yakın Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,8 ve Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,1 yükseliş kaydetti.

Yurt içinde, dün beklentilerin üzerinde gelen mart ayı enflasyon verisine karşın yükseliş eğiliminde hareket eden BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,97 artışla 94.441 puandan tamamladı. Dün 5,6267'den kapanan dolar/TL ise bugün bankalararası piyasanın açılışında 5,6410 seviyesinde işlem görüyor.

Analistler, ABD'li yetkililerin S-400 konusundaki açıklamaları nedeniyle ABD ile Türkiye arasındaki gelişmelerin gündemi meşgul ettiğini belirterek, konuyla ilgili taraflardan gelecek açıklamaların takip edileceğini bildirdi.

Bugün yurt içinde TCMB'nin enflasyon değerlendirmesi, yurt dışında ise ABD'de işsizlik başvuruları verisinin yatırımcıların gündeminde olduğunu aktaran analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 93.400 ve 92.500 seviyelerinin destek, 95.000-95.500 bandının direnç bölgesi konumunda olduğunu kaydetti.

Vatandaş dolar sattı

31 Mart yerel seçimleri öncesi dolar mevduatını artıran vatandaşın 26 Nisan ile biten haftada dolar mevduatları bu kez de 26 milyon dolar azaldı. TCMB verilerine göre 26 Nisan ile biten haftada bireylerin yabancı para cinsinden mevduat ve fonları yaklaşık 66.6 milyon dolar azaldı.

Yurtiçi yerleşiklerin kıymetli maden dahil yabancı para mevduat ve fonları 26 Nisan ile biten haftada yaklaşık 839 milyon dolar azalışla 180.41 milyar dolara geriledi. Yurtiçi yerleşiklerin yabancı para mevduatları yerel seçimlerin hemen öncesindeki haftada 181.93 milyar dolar ile tarihi rekor seviyeye yükseldi. Yaklaşık altı aylık süreçte lokaller döviz birikimlerini aralıksız her hafta artırmayı tercih etti.

Son birkaç haftada ise döviz biriktirme eğiliminin zayıfladığı görülüyor. Lokaller tarihi zirveye göre yaklaşık 1.5 milyar dolar döviz bozdurdu. Lokallerin döviz biriktirme veya bozdurma eğilimleri TL açısından da yön belirleyici oluyor. TCMB verilerine göre 26 Nisan ile biten haftada bireylerin yabancı para cinsinden mevduat ve fonları yaklaşık 66.6 milyon dolar azalışla 108.31 milyar dolar olurken; kurumların ise 772 milyon dolar azalışla 72.1 milyar dolara geriledi.

En son 5 Ekim 2018 haftasında döviz birikimlerini azaltmayı tercih eden bireyseller yerel seçimlere kadar takip eden 26 haftada döviz birikimlerini kesintisiz artırdılar. TCMB verilerine göre 5 Ekim 2018 haftasında 89.8 milyar dolar olan bireysellerin kıymetli maden dahil yabancı para mevduat ve fonları aralıksız artışın yaşandığı 6 aylık dönemde 20 milyar dolara yakın yükseliş göstermişti.

Bu artışın ana nedenleri olarak geçen yılın Ağustos ayında yaşanan kur şokunda bireysel yatırımcıların kâr amaçlı bozdurduğu 8 milyar doları yerine koyma eğilimi ile beklentiler nedeniyle birikimleri döviz cinsinden tutma alışkanlığının etkili olduğu belirtiliyor. Öte yandan TL mevduat getirilerinin enflasyonun altında kalması da yurtiçi yatırımcıları döviz birikimine yönlendiriyor. Son dönemde ise TL mevduat faizleri yükselirken bazı bankalar enflasyondan koruma amaçlı mevduat kampanyaları da yaptılar.

DOLAR HANGİ ÜLKELERDE PARA BİRİMİ OLARAK KULLANILIYOR?

Dolar, günümüzde ABD, Avustralya, Kanada, Yeni Zelanda başta olmak üzere birçok ülkenin para birimi. ABD doları ise ABD'den başka Ekvador, Marshall Adaları, Zimbabwe, Palau, Micronesia, Doğu Timor ve El Salvador gibi ülkelerde, Avustralya doları ise Nauru ve Kiribati gibi ülkelerde de kullanılıyor.

DOLARIN TARİHÇESİ

İspanyolların o dönem Amerika kıtasını keşfetmesi ve gittikçe büyümesi İngilizlerin büyük ilgisini çekiyordu. Kuzey Amerika'daki İngiliz koloniler bağımsızlıklarını elde etmeden önce İspanyollarla anlaşma imzalamaya karar verdiler. Bu ticari anlaşma sonucu İngilizler büyük gelir elde etti ve bağımsızlığını elde etti. İngilizlerin bu sırada bir karar vermesi gerekiyordu. Ya kendi para birimlerini kullanacakları ya da İspanyolların kullandığı doları. Ticarette daha fazla zorluk yaşamamak için İngilizler doları kullanmayı tercih etti ve 1690 yılında ilk kağıt paralarını bastılar.

1739 yılına gelindiğinde ise Benjamin Franklin'in Philadelphia'da bulunan matbaasında doğa manzaralı kağıt dolar basmaya başladılar. Fakat bu dolarlar sahtesi olmasın diye kabartmalı olarak basılıyordu.

1785 yılına gelindiğinde ise dolar resmi olarak ABD'nin para birimi oldu. 1792 tarihinde çıkan bir kararla birlikte dolarlar artık ABD darphanesinde basılmaya başlandı

Dolar resmi para birimi oldu fakat başka ülkelerde dolaşıma girmesine epey bir zaman vardı. Ta ki 1861 yılına gelene kadar. 1861 yılında ilk ABD bankotu dolaşıma girdi. 1861 yılından günümüze kadar basılan tüm ABD banknotları da geçerli sayılıyor.

1913 yılına gelindiğinde ise Amerikan Merkez Bankası Kanunu, Amerikan Merkez Bankası olan Federal Reserve Bank'ı ülkenin merkez bankası ilan eder. Banka da, Amerikan Merkez Bankası Banknotları adlı yeni paraları dolaşıma sunmaya başladı. Sahteleri olmasın diye 7 ile 10 yıllık belirli periyotlarda basılan dolar en son 2010 yılında basıldı.