2002 yılında yürürlüğe giren Şeker Kanunu uyarınca, toplam şeker üretiminin yüzde 10’u oranında nişasta bazlı şeker (NBŞ) üretimine izin veriliyor. Bakanlar Kurulu bu oranı yüzde 50’sine kadar artırmaya ve indirmeye yetkili bulunuyor.
TBMM Genel Kurulu’nda önceki gün AK Parti tarafından verilen önergenin kabul edilmesiyle nişasta kökenli şeker kotası yüzde 10’dan yüzde 5’e düşürüldü. Bakanlar Kurulu’nun bu oranı yüzde 50 artırma ve indirme yetkisi ise korundu. Türkiye’de toplam şeker kotası 2018 yılı için 2 milyon 670 bin ton seviyesinde. Yürürlükteki yasaya göre, bu şekerin 2 milyon 403 bin tonu pancardan, 267 bin tonu nişasta kökenli ürünlerden üretilebiliyor.
Bakanlar Kurulu NBŞ için tanınan 267 bin tonluk kotayı 400 bin tona çıkarmaya ve 133 bin 500 tona kadar indirmeye yetkili bulunuyor. Bakanlar Kurulu, yasanın çıktığı 2002 yılından bu yana, yetkisini hep artırmaktan yana kullandı. Bakanlar Kurulu, NBŞ kotasını 2002-2007 yıllarında yüzde 50, 2007-2008’de yüzde 35, 2008-2009’da yüzde 25, 2009-2011’de yüzde 50, 2011-2012’de yüzde 35, 2012-2013’te yüzde 38, 2013-2014’te yüzde 25, 2014- 2015’te yüzde 30, 2015-2016 sezonunda yüzde 25 oranında artırdı. Bakanlar Kurulu, 2016- 2017 yılında kotada değişiklik yapmazken, 2002 yılından bu yana kotayı indirim yetkisini hiç kullanmadı.
KOTASI EN FAZLA 200 BİN TONA ÇIKABİLECEK
TBMM’de kabul edilen önergeye göre, 2018 yılında 2 milyon 670 bin tonluk şeker üretiminde normalde 267 bin ton NBŞ kotası bulunurken, bu rakam 133 bin 500 tona düşecek. Bakanlar Kurulu, yüzde 50 oranında artırım yetkisini tam olarak kullansa bile NBŞ kotası en fazla 200 bin tona çıkabilecek.
30 MİLYON LİRA KAYBETTİRECEK
Nişasta Bazlı Şeker kotasının yüzde 10’dan 5’e düşürülmesi Türkiye’deki üreticilerin cirosunu olumsuz etkileyecek. En büyük üreticilerden biri olan Bursa’da fabrikası bulunan ABD’li Cargill’in yaklaşık 800 milyon lira olan cirosunda yıllık kaybın 300 milyon lirayı bulacağı belirtiliyor. Türkiye’de NBŞ üreten 10 şirketten 5’i sadece ihracat yaptığı için kota kapsamında değil.
PANCAR ŞEKERİNİN PAYI ARTACAK
Pankobirlik Genel Müdürü Taner Taşpınar, yapılan düzenlemeyle normal NBŞ kotasının yarıya ineceğini belirterek, 133 bin 500 ton şekerin NBŞ yerine pancar şekerinden üretileceğini söyledi. Taşpınar, “Bu düzenlemeyle 2 milyon 403 bin ton olan pancar şekeri üretimi artacak, pancar çiftçisi daha çok para kazanacak, daha çok çiftçi şeker pancarı ekecek. Pancar üretimi yapılan bölgelerin ekonomisine daha fazla katkı sağlanacak. Sektörün önünü açacak önemli bir karar olduğunu düşünüyoruz” dedi. NBŞ denetiminin yetersizliğine dikkat çeken Taşpınar, Türkiye’de çok yoğun merdiven altı NBŞ üretimi yapıldığını belirterek, buna ilişkin önlemlerin artırılması gerektiğini söyledi. (Kaynak: habertürk.com)
