Böbrek Yetmezliği Nedir?
Böbreklerin vücuttaki kanda bulunan atıkları filtreleme yetisini kaybetmesi ile böbrek yetmezliği baş göstermeye başlar. Böbrek yetmezliği bir anda ortaya çıkan bir hastalık değildir ve bu nedenle de kademe kademe ilerleyen bir rahatsızlıktır. Böbrek yetmezliği hastalığı ortaya çıksa bile fark edilemeyen bir hastalıktır bu nedenle de şüphelenildiği andan itibaren test ve tahlillerin yapılması gerekmektedir. Böbrek yetmezliğinin fark edilmemesi başka bir takım rahatsızlıkların baş göstermesine neden olmaktadır.
Böbrek Yetmezliği Nedenleri Nelerdir?
Böbrek yetmezliği hastalığının temel nedeni kronik rahatsızlıklar olarak gösterilmektedir. Kronik rahatsızlıkların yanı sıra beslenmede yaşanan aksaklıklar özellikle sıvı kaybı ve yeteri miktarda sıvı tüketilmemesi gösterilebilir. Böbrek yetmezliğinin başlıca nedenleri ise şunlardır;
- Prostat, koloni boyun ve mesene kanserleri.
- Tedavi edilmeyen böbrek taşı veya böbrek rahatsızlıkları.
- Mesaneyi kontrol eden sinirlerin zarar görmesi.
- Böbreklerde meydana gelen kan pıhtılaşması, ağır enfeksiyonlar.
- Uyuşturucu ve alkol tüketimi.
- Bağırsaklarda meydana gelen enfeksiyonlar.
- Kontrolsüz ilaç kullanımı.
- Şeker hastalığı.
- Hipertansiyon.
Böbrek Yetmezliği Belirtileri Nelerdir?
Böbrek yetmezliğinin pek çok belirtisi vardır. Bu sinsi hastalığın teşhis edilmesi için bu belirtiler görüldüğü andan itibaren mutlaka doktora başvurulması gerekmektedir. Böbrek, vücudun her yerine etki edebilen bir organdır, bu nedenle de belirtiler diğer organlarda da fark edilebilir bir şekilde görülebilmektedir. Böbrek yetmezliğinin belirtileri şu şekildedir.
- Böbrek yetmezliğinin en önemli belirtisi normal dönemlerden daha az idrara çıkmak olarak gösterilmektedir. Bunların yanı sıra idrar yapısında bozulma da böbrek yetmezliği belirtileri arasında gelmektedir.
- Özellikle bacakların ve ayakların şişmesi, vücudun herhangi bir yerinde ödem görülmesi.
- Aniden ortaya çıkan nefes darlığı.
- Uyuşukluk, yorgunluk, üşüme ve bitkinlik.
- Sürekli olarak mide bulantısı. Ayrıca iştah kaybı ve kilo kaybı da böbrek yetmezliğine sebep olmaktadır.
- Zihinsel olarak karışıklık, odaklanamamak ve dalgınlık.
- Göğüslerde hissedilen ağrı ve baskı.
- Böbrek yetmezliği, koma gibi ağır yoğun bakım ünitelerinde yattıktan sonra ortaya çıkabilir.
- Ciltte kaşıntıların artması.
- Baş dönmesi.
Böbrek Yetmezliği Nasıl Belli Olur?
Böbrek yetmezliğinin net bir şekilde belli olmasının bir yolu olmamakla beraber belirtilerin fark edilmesinin ardından doktora mutlaka başvurulması gerekmektedir. Böbrek yetmezliğinin idrar çıkma sıklığı haricinde mesane bölgesini ilgilendiren bir belirtisi bulunmamaktadır. Bu nedenle de belirtilerin görülmesi halinde mutlaka doktora başvurularak profesyonel tıbbi yardım alınması gerekmektedir. Böbrek yetmezliğinin belli olmasının en temel yolu, kasıklarda hissedilen yoğun ağrıdır. Böbreklerdeki ağrılarda böbrek yetmezliğinin belli olmasında önemli bir etkisi bulunan rahatsızlıklar arasında gelmektedir.
Böbrek Yetmezliği Tanısı Nasıl Konur?
Böbrek yetmezliğinin tanısının konulması için bir takım testlerin yapılması gerekmektedir. Bu nedenle de bu testlerin tamamının eksiksiz, doktor kontrolünde yapılmasına özen gösterilmelidir. Öncelikle vücuttaki şeker ve protein kontrolünün yapılması için idrar tahlillerinin yapılması gerekmektedir. Kan ölçümleri de böbrek yetmezliği tanısında oldukça önemli rolü bulunmaktadır. Kandaki dengenin önemli bir kısmının tetkiki damar yolundan alınan kanların tahlilleri sonucunda ortaya çıkmaktadır. Ultrason, MRI ve BT gibi tarama testlerinin de böbrek yetmezliği tanısında önemli etkileri bulunmaktadır.
Böbrek Yetmezliği Nasıl Tedavi Edilir?
Böbrek yetmezliğinin birçok tedavi yöntemi bulunmaktadır. Bu tedavi yöntemleri genel olarak hastalığın hangi seviyede olduğu ve neye bağlı olarak ortaya çıktığı ile ilgilidir. Kronik rahatsızlıklar veya genetik rahatsızlıklardan ötürü ortaya çıkan böbrek yetmezliği tedavisinde farklı yöntemler kullanılmaktadır. Bu tedavi yöntemlerinin arasında şunlar gelmektedir;
- Böbrek yetmezliğinin en önemli ve yaygın tedavisi diyalizdir. Diyaliz işleminin genel özeti vücuttaki kanın filtrelendirilmesi ve arındırılmasının bir makine yardımı ile yapılmasına verilen isimdir. Bu işlem özel diyaliz merkezlerinde yapılmaktadır. Makinenin amacı böbreğin yerine getirmediği işlevleri yerine getirerek vücudu belirli bir dengede tutmaktır.
- Böbrek yetmezliğinin en kesin çözümü böbrek naklinin yapılmasıdır. Gelişen tıp yöntemleri ile birlikte böbrek nakli mümkün olmakla birlikte yine oldukça yaygın bir yöntemdir. Kronik rahatsızlıklardan ötürü ortaya çıkan böbrek yetmezliğinde de nakil yapılabilmektedir. Ancak böbrek nakli için uygun donörün bulunması gerekmektedir. Bu süre oldukça uzun olabildiği gibi kısa zamanda da sonuçlanabilmektedir.
- Böbrek yetmezliğinin belirli bir ilaç tedavisi yoktur. Diyaliz sırasında veya nakil öncesinde ve sonrasında bazı ilaçların kullanımına doktor kontrolünde müsaade edilebilmektedir.
Böbrek Yetmezliğinden Korunmak İçin Neler Yapmak Gerekir?
Böbrek yetmezliği olmadan önce önüne geçmek her şeyden önce sağlıklı ve düzenli beslenmekten geçer. Düzenli beslenmenin yanı sıra sıvı tüketimi de oldukça önemlidir. Alkol ve sigara kullanımı da böbrek yetmezliğinin sebebi olduğu için zararlı alışkanlıklardan uzak durmak böbreklerin sağlığını korumak için etkili olmaktadır. Böbreklere iyi gelen meyve ve sebzeler ise şunlardır;
- Maydanoz
- Kabak çekirdeği
- Kırmızı elma
- Bal kabağı
- Isırgan otu çayı
- Yoğurt
- Limon suyu
- Çörek otu yağı
