Nefes darlığı ortaya çıkış hızına ve şekline bağlı olarak akut, kronik ve subakut şeklinde ayrılabilir. Bir de bunlara ek olarak psikolojik nefes darlığından söz edilebilir. Psikolojik nefes darlığı genellikle gençler arasında sık görülür. Bu hastalıktan muzdarip olan kişiler asla tam anlamıyla rahat nefes alıp veremezler ve göğüslerinde sürekli bir baskı olduğundan şikayet ederler. Bu durum ruhsal problemlerden kaynaklanmaktadır.

Nefes Darlığı Neden Olur?

1. Astım
Hava yollarının daralması sebebiyle nefes almada güçlük çekilmesine yol açan ve yaşam boyu süren ataklar ile hastanın yaşam kalitesini düşüren astım, dünyada 300 milyon insanı etkisi altına almıştır. Astım ataklarını en aza indirebilmek için öncelikle bu hastalığı tetikleyen etmenlerden kurtulmak gerekir. Astımın en yaygın belirtilerinin başında ise nefes darlığı ve öksürük gelir.

 2. Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH)
KOAH, istatistiklere göre dünyada ölüme yol açan hastalıklar arasında 4. sırada yer alıyor. İlerleyici ve geri dönüşümü olmayan bu akciğer hastalığı önlenebilir ve tedavi edilir. Ancak KOAH'ın bu denli ciddi mortalite rakamlarına ulaşmasının başlıca sebebi sigaradır. Aynı zamanda hastalığın teşhisinde yaşanan gecikmeler de ölüm oranlarını artırmaktadır. İnsanlar nefes darlığı ya da öksürüğü ciddiye almadan yaşamlarına devam ederler. Ancak bir zaman sonra KOAH fazlasıyla ilerlemiş olur ve tedavi edilemez bir hal alır.

3. Zatürre
Akciğer dokusunun iltihaplanması olarak tanımlanan zatürre öncelikle bakteriler olmak üzere çeşitli mikroorganizmalara bağlı olarak ortaya çıkar. Zatürre ilk olarak öksürükle birlikte kendini gösterir. Diğer belirtileri ise kirli ve iltihaplı balgam, halsizlik, iştahsızlık, ateş, üşüme, titreme, bulantı, kusma, baş ağrısı, göğüs ağrısı ve nefes darlığıdır. Göğüs ağrısı ve nefes darlığının yaşandığı durumlarda akla öncelikle göğüs boşluğuna iltihabi bir sıvının biriktiği ihtimali gelir. Erken tanı ve tedavi ile hasta eski sağlığına kavuşabilir.

 4. Kalp yetmezliği
Kalp her attığında kasılıp gevşeyen ve vücuda kan pompalayan bir kastır. Kalp kası görev bakımından düz kaslar gibi çalışır ancak yapı olarak çizgili kaslara benzer. Yani isteğe bağlı kasılmaz. Kalp yetmezliği genellikle kalp krizi, kalp damar hastalıkları ya da yüksek tansiyon gibi hastalıklar yüzünden kalp kasının zarar görmesinden kaynaklanır. Kalp yetmezliğinin başlıca belirtisi ise nefes darlığıdır. Diğer belirtileri ise öksürük, iştahsızlık, yorgunluk, ödem, çarpıntı, kilo alımı ve geceleri sık idrara çıkmadır.

5. Obezite
Hastalık derecesine varan şişmanlık olarak tanımlanan obezitenin belirtileri arasında ilk sırada nefes darlığı yer almaktadır. Genellikle fast-food tarzı yiyecekler tüketmek, dengesiz beslenme ve spor yapmadan hareketsiz bir yaşam sürmek giderek kilo artışına sebep olurken hayati organları da tehlikeye sokmaktadır. Kilolu bir anne babanın çocuğu genetik olarak %80 oranında obezite riski taşımaktadır. Obezitenin diğer belirtileri; aşırı terleme, eklemlerde ve sırtta ağrı, uyku apnesi, horlama ve gün içinde yorgun ve uykulu olmadır.

6. Anemi
Kansızlık, hemoglobin seviyesinin bilinen değerlerin altına düşmesi olarak tanımlanır. Ancak kişide anemi olup olmadığını teşhis etmek için yalnızca hemoglobin değerine değil kanda demir, demir bağlama kapasitesi ve demir depolarını gösteren değerlere de bakılır. Kan 4 farklı bileşenden oluşur. Bunlar; akyuvarlar, alyuvarlar, proteinler ve trombositlerdir. Bu bileşenler azalırsa anemi belirtileri ortaya çıkar. Bu belirtilerin başında nefes darlığı gelirken diğer belirtiler ise; güçsüzlük, yorgunluk, halsizlik ve sürekli uyuma halidir.

Nefes Darlığı Nasıl Anlaşılır?

Fiziksel bir aktivite gerçekleştirmeden, normal zamanda nefes darlığı hissetmek
Yüksek ateş ve titreme
Öksürük krizleri
Hırıltı ve ıslık sesi şeklinde solunum
Vücudun çok çabuk ödem toplaması, ayak ve ayak bileklerinde şişme
Baş ağrısı
*Yatarken rahatsızlık hissi yaşamak
Yukarıdakiler nefes darlığının yaygın olan belirtileri arasındadır. Ancak bazı belirtiler oldukça ciddi hastalıkların habercisi olabilir ve acilen hekime başvurmak gerekir. Nefes darlığında acil durumlar ise aşağıdaki gibidir:

Bilinç azalması
Dinlenme esnasında bile nefes darlığı yaşanması
Kilo kaybı
Gece terlemeleri
Ajitasyon ve karışıklık
Kalp atışının hızlanması
Bu gibi durumlarda mutlaka vakit kaybetmeden bir göğüs hastalıkları uzmanına başvurun.

Nefes Darlığı Nasıl Tedavi Edilir?

1. Derin nefes alma teknikleri
Nefes darlığına evde ne yapılır sorusuna verilebilecek en faydalı yanıt nefes egzersizleridir. Derin nefes alma teknikleri için uygun bir ortam oluşturun ve uzanın. Ellerinizi karnınıza koyarak derin nefes alın. Göğsünüzün genişlediğini hissedin ve akciğerlerinizin havayla dolmasına izin verin. Nefesinizi birkaç saniye tutun. Sonra havayı yavaşça ağzınızdan vererek akciğerlerinizin boşaldığını hissedin. Bu egzersize 5-10 dakika kadar devam edebilirsiniz. Günde birkaç defa tekrarlayarak nefes darlığının önüne geçebilirsiniz.

2. Büzük dudak solunumu
Solunum egzersizlerinin en faydalı olanlarından birisi de büzük dudak egzersizidir. Bu teknik dudakların büzülerek kontrollü bir şekilde nefes vermenin kolaylaştırılması için yapılır. Bu tekniği uygulamak için rahat bir pozisyon alarak burnunuzdan derin bir nefes alın. Nefesinizi verirken de dudaklarınızı büzerek tıpkı yanan bir mumun ateşini söndürmeden üfler gibi nefesinizi yavaşça verin. Bu egzersiz düzenli yapıldığında nefes darlığı şikayetlerinde ciddi anlamda azalma görülür.

3. Bitkisel yöntemler
Nefes darlığı bitkisel tedavi yöntemleri ile azaltılabilir ya da tamamen yok edilebilir. Ancak tabii ki nefes darlığının altında yatan sebep mutlaka teşhis edilmeli ve uygun bir tedavi yöntemi belirlenmelidir. Nefes darlığına iyi gelen doğal kaynakların başında ise keçiboynuzu gelir.

Keçiboynuzu kürü: 6-7 adet keçiboynuzunu soğuk su ile iyice yıkayın. Sonra küçük parçalara bölerek yarım litre kaynayan suya atın. 7-8 dakika kadar kaynatın ve suyunu süzüp bir kavanoza koyun. Keçiboynuzunu buzdolabında saklamalı ve 3 gün içerisinde mutlaka tüketmelisiniz. Bu kürü 20 gün boyunca ara vermeden uygulayın.

Sarımsak: Nefes darlığına iyi gelen şeyler arasında en doğal ve en etkili bitkisel kaynaklardan biri de sarımsaktır. 1,5 litre suya 1 yemek kaşığı lavanta, 1 diş sarımsak, kekik, gelincik çiçeği, dereotu, nane ve maydanozu ekleyerek birlikte kaynatın. Bu karışımı her sabah düzenli olarak tüketin. Nefes darlığı şikayetleriniz hafifleyene kadar bu kürü tüketmeye devam edebilirsiniz.