Böbrek taşı, idrarın toplanarak vücut dışına atıldığı kanallarda oluşan mineral içerikli partiküllerin çeşitli nedenlere bağlı olarak birleşmesi ve büyümesi sonucunda ortaya çıkan sert kitleler olarak adlandırılır. Tedavi edilmeyen böbrek taşı kronik iltihaba ve böbrek yetmezliğine yol açarak hayati tehlike doğurur. Böbrek taşı tanısı röntgen grafi, ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi ve kan tetkikleriyle konulur. Temel olarak 5 böbrek taşı türü vardır. İdrarda kalsiyum atılımının fazlalığı ile oluşan kalsiyum taşları en sık görülen böbrek taşıdır. Diğer böbrek taşları ise idrar yolu enfeksiyonu ile gelişen struvite taşları, ürik asit taşları, sistin taşları ve ksantin taşlarıdır.
Böbrek taşını düşüren ilginç ve doğal yöntemler
Böbrekler sağda ve solda karnın arka duvarını oluşturan kasların önünde bulunan fasulye görünümünde organlardır. Böbreklerin görevi, kandaki zararlı maddeleri filtreleyerek idrar yoluyla vücuttan atılmasını, vücudun su ve tuz dengesini sağlamaktır. İdrardaki koruyucu maddeler eksik üretildiğinde böbreğin pelvisindeve havuzcuğunda böbrek taşı oluşur. Oluşumun tetikleyici nedenleri ise şunlardır.
1. Genetik yatkınlık
Taş oluşumundaki en önemli risk faktörü genetik yatkınlıktır. Birinci dereceden yakınlarda böbrek taşı öyküsü var ise risk fazladır.
2. Beslenme ve su tüketimi
Protein ve karbonhidrat bakımından zengin gıdaların fazla tüketilip lifli gıdaların az tüketilmesi, içilen günlük su tüketim miktarının az olması riski artırmaktadır. Günde en az 2 litre su tüketilmelidir. Günlük sıvı tüketimi 1,5 litrenin altında olanlarda böbrek taşı görülme olasılığı fazladır. Çünkü yetersiz sıvı alımı taş oluşumu için uygun ortam olan konsantre idrarı (yoğun) oluşturur. Sıvı yeterli oranda alındığında idrarın yoğunluğu düşer, berraklaşır.
3. Fazla D vitamini
Sürekli sıcağa maruz kalan makinistler üzerinde yapılan çalışmalar hava sıcaklığı ile taş oluşumu arasında doğru orantı olduğunu göstermiştir. Bunun sebebi D vitamini sentezinin artmasının kalsiyum gibi maddelerin fazla emilimidir.
4. Sistemik hastalıklar, ilaçlar
Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları, böbreklerdeki bazı hastalıklar, uzun süreli kullanılan bazı ilaçlar, gut hastalığı gibi metabolik hastalıklar idrarda kristallerin oluşmasına yol açarak böbrek taşı oluşma riskini artırır.
5. Coğrafi koşullar
Sıcak bölgelerde yaşayan kişilerde taş oluşumu riski yüksektir. Bunun sebebi sıcaklığın sıvı kaybına, sıvı kaybının ise yoğun idrara neden olmasıdır.
Böbrek taşı kendini ciddi rahatsızlıklar ile gösterir. Belirtiler görüldüğünde hemen en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalı, belirtiler göz ardı edilmemelidir.
1. Sırt ve karın ağrısı
Böbrek taşı oluştuğunda en sık karşılaşılan belirti şiddetli, kıvrandıran ağrıdır. Ağrı 20-60 dakika sürebilir, aniden ortaya çıkıp artabilir veya azalabilir.
2. Kanlı idrar
Böbrek taşını gösteren kanlı idrarda kan açıkça belli olmuyorsa da yapılan tetkikler ile idrarda kan görülebilir.
3. Kum
Böbrek taşının en kuvvetli belirtilerinden biri de idrarda kum veya ufak taş biçimde görülen ürik asit taşlarıdır.
4. Bulantı
Böbrek taşı ağrısı ile birlikte, ağrı taşıyan yollar ile bağırsak sinirlerinin arasındaki bağdan kaynaklanan bulantı da görülebilir.
Böbrek taşı yol açtığı şiddetli ağrı ve boşaltım sorunlarıyla kişinin yaşamını ciddi derecede etkiler. Bilimsel ve doğal böbrek taşı düşürme yolları ile böbrek taşında tedavi sağlanır.
1. İlaçlar
Böbrek taşı oluştuğunda çoğunlukla acil servislere başvurularak ağrı kesici ilaçlar alınır. Bu ilaçların dışında hem ağrıyı azaltan hem de kas spazmı sorununu çözebilen alfa bloker (tamsulosin) ilaçlar taş düşürmek için yardımcıdır.
2. Bol sıvı takviyesi
Böbrek taşı sorunu olan kişi günde 1,5-2 litre idrara çıkabilecek kadar fazla su tüketmelidir.
3. Termofor (sıcak su torbası)
Ağrının kaynağının böbrek taşı olduğu kesin ise doktorun bilgisiyle ağrıyan bölgeye sıcak su torbası konulabilir. Sıcak kan akışının hızlanmasını ve ağrının azalmasını sağlar.
4. Böbrek taşı kırma
5 mm'den büyük olan taşlar için antispazmodik ilaçlar, sıcak su torbası uygulanması ve bol sıvı takviyesi yeterli değildir. Bu nedenle ESWL (vücut dışından şok dalgaları ile taş kırma) yöntemi uygulanarak taşın idrarla atılması sağlanır. 2 santimetreden büyük ve ESWL ile kırılamayan böbrek taşı endoskopik (kapalı) bir ameliyat olan PNL (perkütan nefrolitotomi) ile parçalanır. PNL genel anestezi ile 1 cm'lik kesi açılıp bu kesiden girilerek taşların bütün olarak veya kırılarak çıkarılmasıdır. URS (üretoroskop) ise üreter kanalındaki taşlar düşmediğinde, ESWL ile kırılmadığında uygulanan bir yöntemdir. URS yönteminde 2,5-3 mm çapındaki üretoroskoplar ile idrar yolundan giriş yapılarak böbrek taşının kırılmasıdır.
BÖBREK TAŞI AĞRISINA NE İYİ GELİR
Böbrek taşı ağrısı kişinin gündelik yaşamını etkileyecek kadar şiddetli kıvrandırıcı bir ağrıdır. Öyle ki bu ağrıyı "doğum sancısından beter" olarak tanımlayanlar olmuştur. Genellikle bu ağrının giderilmesi için sıcak su torbası ve ağrı kesici ilaçlara başvurulsa da doğal besinlerle de ağrıyı azaltmak mümkündür.
1. Limon ve portakal
Limon ve portakal, idrarın asitliğini gideren sitrat maddesini yüksek oranda içerdiğinden ağrı için portakallı limonata içmek ağrıya iyi gelir.
2. Elma
Elma, lif içerdiğinden böbreğin süzme işlemini gerçekleştirmesine yardımcı olur.
3. Maydanoz
Bir litre kaynamış suya bir bağ maydonozun saplarını atın ve 3 dakika kaynatın. Bu çayı günde 3 bardak içmek ağrılara iyi gelir ve taşı düşürmeye yardımcı olur.
4. Yoğurt
Probiyotik bir besin olan yoğurt böbrek için çok faydalıdır.
5. Bal kabağı
Yüksek lif içeren bal kabağı toplumumuzda yaygın olarak tüketilmese de sayısız faydası olan bir besindir. Böbrek taşı tedavisinde destekleyicidir.
6. Arpa suyu
Arpa suyu alkali özellikte olduğundan vücudun pH dengesini korur, böbrek taşı üretimini kısıtlar. Arpa suyunu hazırlamak için 1 litre temiz içme suyuna 1 yemek kaşığı arpa tohumu atıp en az 30 dakika kısık ateşte kaynatın ve süzdükten sonra gün boyu tüketin.
Böbrek taşı düşürmüş kişide tekrar böbrek taşı oluşumu olasılığı % 50'dir. Böbrek taşı oluşumunun tekrarlamaması için özellikle yaz adöneminde bol sıvı tüketmek, tuz tüketimini kısıtlamak, düzenli egzersiz veya yürüyüş yapmak, ani kilo kayıplarından kaçınmak gereklidir.
7. Kabak çekirdeği
Çinko ve demir içeren kabak çekirdeği omega-3 etkisi ile böbreği koruyucudur.