ABD Başkanı Trump, Barack Obama'nın 2015 yılında İran'la P5+1 ülkeleriyle birlikte imzaladığı nükleer anlaşmadan ayrılma kararı aldı. İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ABD'nin bu kararını, "Yasa dışı, kanunlara aykırı ve uluslararası anlaşmaları tahrip ediyor" olarak değerlendirdi. Trump'ın kararına tüm dünyada tepki gelirken İranlı milletvekilleri ABD bayrağını ateşe verdi.
TRUMP İRAN İÇİN "DÜNYADAKİ BAŞ TERÖR DESTEKÇESİ DEVLET" DEDİ
ABD Başkanı Donald Trump, seçim kampanyasının ana unsurlarından olan İran ile uluslararası toplum arasında 2015'te varılan nükleer anlaşmadan çekilme vaadini koltuğa oturduktan yaklaşık 15 ay sonra dün gerçekleştirdi. Trump dünyanın beklediği 11 dakikalık konuşmasına İran rejimi için "dünyadaki baş terör destekçisi devlet" sözleriyle başladı.
KARARA TEPKİ GÖSTEREN İRANLI VEKİLLER, ABD BAYRAĞINI ATEŞE VERDİ
İranlı milletvekilleri, ABD'nin nükleer anlaşmadan çekilmesine tepki göstererek, meclisteki oturum sırasında ABD bayrağını ve nükleer anlaşma metnini ateşe verdi.
İran devlet televizyonunun haberine göre, meclisin sabahki oturumunda bazı milletvekilleri, ABD aleyhinde "Amerika'ya ölüm" diye sloganlar attı.
ABD'nin nükleer anlaşmadan çekilmesine tepki gösteren İranlı milletvekillerinden bazıları da meclisteki oturum sırasında ABD bayrağını ve nükleer anlaşma metnini yaktı.
MECLİS BAŞKANI LARİCANİ'DEN SERT SÖZLER
Bu arada İran Meclis Başkanı Ali Laricani, ABD Başkanı Donald Trump'ın anlaşmadan çekilme kararına "ABD'nin anlaşmadan çekilmesi, Trump'ın sorun çözmek için akli kapasitesinin olmadığını gösterdi." diyerek tepki gösterdi.
Trump sadece şiddet dilinden anlıyor. Trump'ın kararı uluslararası barışa ve güvenliğe tehdit. Trump'ın verdiği anlaşmayı bozma kararı 'diplomatik gösteri'den ibaret.
Laricani, "İran Atom Enerjisi Kurumu, nükleer faaliyetlere yeniden başlamak için tamamen hazır olmalıdır." dedi.
TRUMP, KARARINI DÜN DÜNYAYA DUYURMUŞTU
ABD Başkanı Trump, dün Beyaz Saray'da yaptığı açıklamada, ülkesinin İran ile varılan nükleer anlaşmadan ayrıldığını ve İran'a ağır ekonomik yaptırımların yeniden hayata geçirileceğini belirtmişti. İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ise nükleer anlaşmanın diğer 5 ülke arasında devam edeceğini açıklamıştı.
Söz konusu anlaşma, Obama döneminde İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK) daimi üyeleri (ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa), Almanya ve İran arasında 14 Temmuz 2015'te imzalanmıştı. Anlaşmaya imza koyan diğer ülkeler, eksiklerin giderilerek anlaşmanın korunması gerektiğini savunuyor.
İRAN İLE NÜKLEER ANLAŞMA NEDİR?
2015 yılında imzalanan anlaşmanın taraflarından biri İran diğer tarafı ise BM Güvenlik Konseyi'nin 5 Daimi üyesi olan ABD, Rusya, Fransa, İngiltere, Çin ve bunların yanısıra Almanya'dan oluşan ve 5+1 diye anılan ülkeler. Hedef İran'ın nükleer silah geliştirmesini engelleyecek adımlar atılmasıydı. Tahran'ın bu adımlarına karşılık, uluslararası kamuoyunun İran'a uyguladığı ambargolar da aşamalı olarak kalkacaktı.
İRAN ANLAŞMAYA UYMUYOR MU?
İran, bu kapsamda nükleer silah elde edilmesinde gerekli olan uranyum zenginleştirme faaliyeti için kullandığı 20 bin santrifüjden 15 binini kullanım dışına aldı. İran, yıllar içinde zenginleştirdiği uranyumun yüzde 97'sini de ülke dışına çıkardı. Anlaşma uyarınca İran 2016'nın ocak ayında plütonyum üretimi için kurduğu Arak nükleer reaktörünü de etkisizleştirdi ve 2030'a kadar başka bir nükleer reaktör kurmama garantisi verdi. UAEK, İran'ın şartlara uyduğunu 10 farklı denetim sonucu teyit etti.
TRUMP NE İSTİYOR?
İran'la yapılan anlaşmayı 'tarihteki en kötü anlaşma' diye niteleyen Trump, İran'a yönelik hükümlerin ağırlaştırılması gerektiğini aksi takdirde anlaşmadan çekileceklerini söylemişti. Trump'ın talebi, anlaşmanın nükleer faaliyetlerin yanısıra İran'ın balistik füze denemelerini de kapsaması. Trump, ayrıca anlaşmanın 2030'a kadar olmasını da eleştiriyor ve anlaşma şartlarının kalıcı olarak değiştirilmesini istiyor. Başkan Trump, anlaşmanın İran'a Ortadoğu'daki diğer faaliyetleriyle ilgili herhangi bir yükümlülük getirmemesinden de rahatsız.
Kaynak: haberler.com
