Bursa'nın Gemlik ilçesi Narlı köyü ve Yalova'nın Armutlu İlçesi Fıstıklı köyü arasındaki ormanlar çam fıstığı ağaçları ile çevrili. Kilogramı 800 lirayı bulan çam fıstığının hasadı başladı. Köylüler Orman Bölge Müdürlüğü'ne toplayacakları kadar fıstığın ücretini yatırdıktan sonra hasadın serbest bırakılmasıyla ormanlara doğru yola çıkıyor.
Köylüler, ellerinde metrelerce uzunluğunda sırıklarla boyları 5 ila 25 metreyi bulan çam fıstığı ağaçlarına adeta bir atlet gibi tırmanarak ölümü göze alıyor. Köylüler fıstıkları ağaçlardan düşürüyor. Düşürdükleri kozalakları ise uzun arayışlar sonunda yerden bularak çuvallara topluyorlar.
Fıstıklı köyünde her yıl çok sayıda vatandaş boyu 25 metreyi bulan çam fıstığı ağacından düşerek yaralanıyor. Köylüler ölümü göze alarak hasadını yaptıkları fıstık kozalaklarının kilosunu 6 lira 50 kuruştan satıyor. 4 tane kozalak 1 kilogram geliyor. Bir köylü günde 150 ila 500 kilo arasında çam fıstığı kozalağı toplayabiliyor.
Toplanan çak fıstığı kozalakları işlenmek için fabrikaya gidiyor. Burada işlemlerden geçtikten sonra önce kozalaklarından ayrılan çam fıstıkları daha sonra kabukları kırılarak paketlenmeye hazır hale geliyor. Kabuğundan çıkartılan çam fıstıkları kilosu toptan 400 liradan satılıyor. Marketlerde ise kilo fiyatı 800 lira alıcı buluyor.
1 ton çam kozalağından 80 kilo çam fıstığı çıkıyor. Bu işi ailece yapan köylüler bir kaç ay süren sezonda hatırı sayılır bir kazanç elde ediyor. Ürün değerli olunca dışarıdan hırsızlar da çam fıstıklarını toplamak için bölgeye akın ediyor. Çam fıstıklarını dışarıdan gelenlerden korumak isteyen köylüler ise 2 tane bekçi ile bölgeyi korumaya aldı.
Fıstıklı Köyü muhtarı Mehmet Karasu, "Bu yıl hasadı erken başlattık. Diğer bölgelerden çam fıstığı hasadını bitirenler bizim bölgeye çam fıstığı toplamaya geliyorlardı. 2 tane bekçi tutup nöbet başlattık. Bekçiler 1 ay boyunca ormanlarda çam fıstıklarını korudular. Bu bölge bizim köyümüzün merası.
Biz devlete toplayacağımız kadar ürünün parasını yatırıp hasada başlıyoruz. Fıstık çamı ağaçları 5 ila 25 metre arasında yükseklerde oluyor. Fıstığın hasadı çok meşakkatli bir iş. Her an ölümle karşı karşıyayız. Bir dalın kırılması ve ayağınız kayması demek kişide kalıcı hasarlara yol açabiliyor. Şu an kilogram fiyatı 6 lira 50 kuruştan alınıyor. Kozalakların 4 ya da 5 tanesi 1 kilo geliyor.
Halk Arasında Dolmalık Fıstık Olarak Biliniyor
1 ton kozalaktan 80 kilo fıstık çıkıyor. Fazla çıkmadığı için değerli bir ürün. Bu ürünü atalarımız toplamış. Biz de devam ettiriyoruz. Bu iş çok tehlikeli her yıl en az 3 tane ağaçtan düşüp kolunu bacağını ve belini kıran oluyor" dedi.
Çam fıstığı hasadı yapan köylüler ise, "Bu iş çok zor ve tehlikeli. Bu iş çok güzel para kazandırıyor. Bir kişi günde ağacın verimine bağlı 150 ila 500 kilo topladığı oluyor. Kilosunu ise 6 lira 50 kuruştan satıyoruz. Bu işi ailece yapıyoruz. Bir kişi ortalama sezonda 10 ton topluyor" şeklinde konuştu.
Çam fıstığı ülkemizde daha çok dolmalık fıstık olarak biliniyor. Çamın kozalaklarından yetişen, sert kabukları kırılarak elde edilen bir besin olan fıstığın besin değeri hayli yüksek. 100 gram çam fıstığında ortalama 60 gram yağ, 14 gram protein, 597 mg potasyum, vitaminler ve mineraller yer alıyor.
Çam Fıstığının Faydaları Saymakla Bitmiyor
Uzmanlar çam fıstığının faydalarını şöyle sıralıyor: Çam fıstığı, yağ asidi içeriği sayesinde iştahı bastırır ve kilo vermeye yardımcı olur. Çam fıstığındaki besin maddelerinin mükemmel kombinasyonu enerjiyi artırırken, magnezyum ve protein gibi diğer önemli mineraller kalp krizlerini ve şeker hastalığını önlemeye yardımcı olur.
Karmaşık bir moleküle sahip olan bu besinin vücutta parçalanması daha uzun sürer. Bu sayede tükenmişliğe neden olmadan sürekli ve uzun süreli enerji sağlar. Vücuttaki romatizmal ağrılara iyi gelir. Hamile anneler için çok faydalıdır. Bebeğin gelişimini destekler. Yüksek miktardaki C vitamini sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirir.
Cinsel isteksizliği giderir, sperm sayısının artışında önemli bir rol oynar. Çam fıstığı içindeki pinolenik asit sağlıklı kolesterolü destekler ve hatta kötü kolesterol seviyesini düşürmeye yardımcı olur. K vitamini, yaralanmadan sonra kanamayı önlemek için kan pıhtılarının oluşmasına yardımcı olurken, E vitamini oksijen taşınması için önemli olan kırmızı kan hücrelerinin üretilmesini sağlar. Araştırmalara göre, her gün çam fıstığı yemek tip 2 diyabetin kontrolüne yardımcı olabilir.