Her yaşta tedavisi mümkün olan şaşılığın büyük çoğunluğu 2 - 3 yaş aralığında ortaya çıkıyor. Uygun gözlük kullanımı, gözün çalıştırılması veya ameliyat gibi yöntemlerden biriyle tedavi edilmeyen şaşılık ise görme tembelliğine yol açıyor. Erken teşhis ve tedavi ile şaşılıkta başarılı sonuçlar sağlanabiliyor. Dünyagöz Ankara'dan Doç. Dr. Doğan Ceyhan, şaşılık hakkında önemli bilgiler paylaştı.
Göz kayması nedir
Göz kaymaları (şaşılık), iki gözün aynı noktaya bakmaması durumudur. Şaşılık problemi bebeklikten erişkin yaşlara kadar geniş bir yaş grubunda görülebilir. Bu problemin oluşturduğu iki temel sorun bulunur. Bu sorunlardan ilki, özellikle okul çağından itibaren dış görünümle ilgili sorun yaşanmasıdır. İkinci önemli sorun ise kayan gözde tembellik yani görme kaybı oluşmasıdır.
Göz kaymaları, her iki gözün birlikte çalışma yeteneğinin zayıf olması nedeniyle oluşur. Bu zayıflık bazen bir gözün iyi görmemesi sonucu ortaya çıkar. Bunun yanında gözleri birlikte hareket ettiren beyin merkezlerinin etkisi olduğu da düşünülmektedir. Göz kasları ve çevresindeki yapıların anormal yapısı da göz kayması oluşturabilen bir faktördür.
Göz kaymalarının bir grubu ilk bir yaş içinde ortaya çıkar. Bu kaymalar büyük çoğunlukla içe doğru kaymalardır ve tedavisinde öncelikle botoks uygulaması gittikçe daha çok kabul gören bir yöntem olarak kabul edilmektedir. Botoks uygulaması yararlı olmazsa, ameliyatın en geç 1,5-2 yaşına kadar yapılması gereklidir. Bebeklik çağında ortaya çıkan göz kaymalarında çoğunlukla bir ameliyat ile kabul edilebilir derecede düzeltme sağlanır. Fakat bir kısmında birden fazla ameliyat gerekebilir.
Erken teşhis ve tedavi önemli
Göz kaymaları arasında en sık görülen grup 2-3 yaş arasında başlayan göz kaymalarıdır. Bu gruptaki göz kaymalarının çoğu içe doğru kaymalardır ve en öncelikli tedavisi gözlük kullanımıdır. Doğru gözlüğün verilmesi için mutlaka damlalı muayene yapılması gerekmektedir. Doğru verilen ve devamlı kullanılan bir gözlük ile bu yaş grubundaki göz kaymaları büyük oranda düzelir. Ayrıca yaş ilerledikçe gözlük numarası azalarak, gözlüksüz yaşam da mümkün olmaktadır. Gözlük yararlı olmazsa, bu hastalarda ameliyat zorunluluğu ortaya çıkmaktadır. Şaşılık ameliyatlarının en yararlı sonuçlar verdiği grup bu yaş grubundaki hastalardır.
Üçüncü önemli göz kayması yaşanan grubu erişkin yaştaki hastalar oluşturmaktadır. Erişkin yaşta görülen göz kaymaları, genellikle bir gözün iyi görmemesi sonucu oluşur. Bu kaymalar çoğunlukla dışa doğru kaymalardır. Bu gruptaki göz kaymalarının tedavisi cerrahi işlem gerektirir. Ameliyat olan hastaların önemli bir kısmında kayma belirgin derecede kaybolmaktadır.
Göz kaymaları öncelikle gözlük ve bir gözün kapatılması ile tedavi edilmeye çalışılmaktadır. Kaymaların önemli bir kısmı bu iki basit yöntem ile düzelmektedir. Bu yöntemler ile düzelmeyen göz kaymaları da zaman kaybetmeden ameliyat edilmelidir. Ameliyat kayma ile ilgili tüm sorunları ortadan kaldırmasa da; kaymada önemli derecede düzeltme oluşturmaktadır. Böylelikle göz kaymasının dış görünüm üzerindeki olumsuz etkisi düzelmektedir.
Özetle göz kaymalarının önemli bir kısmı gözlük ile düzeltilebilmektedir. Kapama tedavisi ile göz zayıflığı azaltılarak kayma düzeltilmeye çalışılmaktadır. Doğru verilen bir gözlük ve uygun kapama tedavisi ile göz kaymalarının önemli bir kısmı kontrol altına alınmaktadır. Kontrol altına alınamayan göz kaymaları da fazla zaman geçirmeden ameliyat edilmelidir. Ancak hangi yaş gurubunda olursa olsun, göz hastalıklarının tedavisinde başarı sağlanabilmesi için erken teşhis ve tedavi oldukça önemli bir konudur. Şaşılık fiziken fark edilebilir bir problem olsa da, diğer göz hastalıklarına karşı korunmak ve, eğer kişi tarafından anlaşılmayan bir hastalık var ise, erken teşhiste bulunabilmesi için yılda bir kez göz muayenesi yaptırılması atlanmamalıdır.
